ആകാശത്തെ ‘കൗ’ വിൻറെ രഹസ്യ ചുരുളഴിച്ചു മലയാളി ഗവേഷകയും

മൂന്ന് വർഷം മുമ്പ്, ഏകദേശം 200 ദശലക്ഷം പ്രകാശവർഷം അകലെയുള്ള ഒരു താരാപഥത്തിൽ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ അക്രമാസക്തമായ സ്ഫോടനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചപ്പോൾ അത് എല്ലാവരെയും അമ്പരപ്പിച്ചു. നിരീക്ഷിച്ച മറ്റെല്ലാ സൂപ്പർനോവകളേക്കാളും ഇത് വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു – വളരെ ശക്തവും പ്രകാശ തീവ്രതയുള്ളതുമായിരുന്നു. ഇതിന് പിന്നിലുള്ള രഹസ്യം കണ്ടെത്താനായി പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചവരിലൊരാളാണ് ഗവേഷകയും അദ്ധ്യാപകയുമായ പൊന്നാനിക്കാരി ഡോ. എ. ജെ. നയന.

സൂപ്പർനോവ സ്ഫോടനങ്ങളുമായി ഇത് ചില സ്വഭാവസവിശേഷതകൾ പങ്കിടുമ്പോൾ, അത് പ്രധാനപ്പെട്ട വശങ്ങളിൽ വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും അതിന്റെ അസാധാരണമായ പ്രാരംഭ തെളിച്ചവും ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ അത് എത്ര വേഗത്തിൽ തിളങ്ങുകയും മങ്ങുകയും ചെയ്തു.

2018 ജൂൺ 16-ന് അറ്റ്ലസ് (ATLAS) ടെലെസ്കോപ്പാണ് ആദ്യമായി ഈ അപൂർവ്വ വിസ്ഫോടനം രേഖപ്പെടുത്തിയത്. ആകാശവസ്തുക്കളെ നിരീക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ഹവായ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി സജ്ജമാക്കിയ ടെലെസ്കോപ്പാണ് അറ്റ്ലസ്. തുടക്കത്തിൽ AT 2018 cow എന്നാണ് അറ്റ്ലസ് കമ്പ്യൂട്ടർ ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഈ വാർത്ത പുറത്തു വന്നപ്പോൾ മാധ്യമങ്ങൾ നൽകിയ പേരാണ് ‘ദി കൗ’ (The Cow).

AT 2018cow വളരെ അസാധാരണമാണ്, ഇത് വളരെക്കാലമായി റേഡിയോയിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സ്ഫോടനത്തിനു ശേഷമുള്ള പുറംതള്ളൽ കൂടുതൽ നേരം നിരീക്ഷിക്കാൻ കഴിയും, സ്ഫോടന സമയത്ത് പുറന്തള്ളപ്പെട്ട വസ്തുക്കൾ കൂടുതൽ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉറവിടത്തിന്റെ വലിയ തോതിലുള്ള പരിസ്ഥിതി പഠിക്കാൻ ഇത് ഒരാളെ അനുവദിക്കുന്നു.

2018 ജൂൺ 16 നാണ് എഫ്. ബി. ഒ. ടി. AT 2018 Cow-നെ കണ്ടെത്തിയത്. ഏകദേശം 215 ദശലക്ഷം ലൈറ്റ്‌ഇയറുകളുടെ അകലത്തിൽ, ‘Cow’ സാധാരണ സൂപ്പർനോവകളേക്കാൾ വളരെ തിളക്കമാണ് കാണിച്ചത്.

എൻ‌.സി‌.ആർ‌.എ – ടി‌.എഫ്‌.ആറി.ൽ (NCRA-TIFR) നിന്നുള്ള പ്രൊഫ. പൂനം ചന്ദ്ര, പ്രൊഫ. പൂനത്തിന്റെ മുൻ വിദ്യാർത്ഥിയും മലയാളിയുമായ ഡോ. എ.ജെ.നയന എന്നിവരാണ് AT 2018 Cow-ന്റെ പരിസര രഹസ്യങ്ങൾ അനാവരണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്.

‘ടാറ്റ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഫണ്ടമെന്റൽ റിസർച്ചി’ന് കീഴിൽ പൂനെയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ‘നാഷണൽ സെന്റർ ഫോർ അസ്‌ട്രോഫിസിക്സി’ലെ (NCRA-TIFR) ശാസ്ത്രജ്ഞയാണ് പ്രൊഫ. പൂനം. ആ സ്ഥാപനത്തിലെ ‘ജയിന്റ് മീറ്റര്‍വേവ് റേഡിയോ ടെലസ്‌കോപ്പ്’ (uGMRT) ഉപയോഗിച്ച്, രണ്ടുവര്‍ഷത്തോളം ശ്രമകരമായ നിരീക്ഷണം നയനയും പ്രൊഫ. പൂനവും നടത്തിയിരുന്നു.

“കുറഞ്ഞ റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസികളിൽ ഇത്രയും കാലം കണ്ട ആദ്യത്തെ എഫ്.ബി.ഓ.ടി. ഇതാണ്, യു‌.ജി‌.എം‌.ആർ‌.ടി. (uGMRT) ഡാറ്റ ഈ ക്ഷണികമായ പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ച് നിർണായക വിവരങ്ങൾ നൽകി. കുറഞ്ഞ ആവൃത്തിയിലുള്ള റേഡിയോ നിരീക്ഷണങ്ങളുടെ സൗന്ദര്യമാണിത്. പ്രോജെനിറ്റർ സിസ്റ്റത്തിന്റെ പാതകൾ‌ പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ അത് കണ്ടെത്താനാകും. സ്ഫോടനത്തിൽ നിന്നുള്ള വസ്തുക്കൾ 20 ശതമാനത്തിലധികം വേഗതയിൽ പ്രകാശത്തിന്റെ വേഗതയിൽ നീങ്ങുന്നുവെന്നത് രസകരമാണെന്ന്” പ്രൊഫ. പൂനം പറഞ്ഞു.

“യു‌.ജി‌.എം‌.ആർ‌.ടി.യുടെ (uGMRT) സവിശേഷമായ ലോ-ഫ്രീക്വൻസി കഴിവുകൾ ഞങ്ങളുടെ പഠനത്തിന് വളരെയധികം ഗുണം ചെയ്തു. ഈ സ്ഫോടനത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള ഏകീകൃതമല്ലാത്ത സാന്ദ്രത കണ്ടെത്തുന്നതിൽ ‘cow’ന്റെ യു.ജി.എം.ആർ.ടി നിരീക്ഷണങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക പങ്ക് വഹിച്ചു. ഒരു FBOT ൽ നിന്നുള്ള അസമമായ വികിരണത്തിന്റെ ആദ്യ നിരീക്ഷണ തെളിവുകൾ ഞങ്ങളുടെ ജോലി നൽകുന്നു. ഈ സ്ഫോടനത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള വസ്തുക്കളുടെ സാന്ദ്രത ക്ഷണികത്തിൽ നിന്ന് 0.1 പ്രകാശവർഷം വരെ കുറയുന്നു. AT2018cow- ന്റെ പൂർ‌വ്വ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതാവസാനത്തിലേക്ക് വളരെ വേഗത്തിൽ പിണ്ഡം വിതറുകയായിരുന്നുവെന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന്. ” ഡോ. എ. ജെ. നയന പറഞ്ഞു.

പൊന്നാനിയിലെ ഇരുവത്തുരുത്തി പഞ്ചായത്തിലെ ആലക്കൽ കുഞ്ഞുപുരയിൽ വീട്ടിൽ ജഗതീശ്വരന്റെയും കാഞ്ചനയുടെയും മകളാണ് നയന. ഡയാനയുടെ സ്കൂൾ, കോളേജ് പഠനങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കിയത് പൊന്നാനിയിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ്. പൊന്നാനി ഇ.എം.എസ്‌. കോളേജിൽ നിന്ന് ഫിസിക്സിൽ ബിരുദവും ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും നേടി. അതിന് ശേഷമാണ് പ്രൊഫ. പൂനത്തിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ പി.എച്.ഡി. ചെയ്തത്. പിന്നീട് യു.എ.ഇ. യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ റിസർച് അസോസിയേറ്റായി പ്രവർത്തിച്ചു. ഭർത്താവ് റെനീഷ് എഞ്ചിനിയറാണ്. ഏക മകൾ ജെനി.

ഒരർത്ഥത്തിൽ, നക്ഷത്രഭൗതികത്തിൽ പുതിയൊരു തുടക്കം കുറിച്ചിരിക്കുകയാണ് പ്രൊഫ. പൂനവും, ഡോ. ഡയാനയും. പുതിയൊരു കോസ്മിക് പ്രതിഭാസത്തിന്റെ പരിസര രഹസ്യങ്ങളുടെ ചുരുളഴിച്ചിരിക്കുകയാണ് ഇവർ. കണ്ണ് തുറന്നു നോക്കിയാൽ നമുക്ക് പരിചിതമല്ലാത്ത ഒരുപാട് ഉള്ളടക്കങ്ങളുള്ള ഒരു വലിയ പാഠപുസ്തകമാണ് നമ്മുടെ പ്രപഞ്ചം എന്ന് ഈ പഠനം ഓർമപെടുത്തുന്നു.